Skip to main content

Lipar: Glasanje po savesti ipak nije krivično delo?

20. feb 2020. Istraživanja
3 min čitanja

Autor

Ranka Ivanoska u novinarstvu je od 1999. godine u redakciji novosadskog magazina “Kibic fenster”. Od 2000. godine, angažovana je za lokalne medije Radio Vrbas i TV Bačka, kao i dnevni list Danas. Osnivačica je nezavisnog dvonedeljnika “Vrbaske novine”. Radila je kao novinarka dnevnog izdanja Ringier Axel Springer (Blic, Alo). U izbegavanju cenzure saradnica je VOICE-a i blogerka.

Presuda kojom su članovi Saveta Mesne zajednice Lipar u opštini Kula, zbog glasanja, proglašeni krivim za samovlašće i osuđeni na uslovnu zatvorsku kaznu – ukinuta je rešenjem Višeg suda u Somboru, saznaje VOICE. Ovim je sudski postupak vraćen na ponovno odlučivanje pred Osnovnim sudom u Vrbasu koji je prošle godine doneo osuđujuću presudu protiv osmorice Liparčana koji su na sednici Saveta MZ Lipar  doneli odluku da ne predaju seosku vodovodnu mrežu na upravljanje opštinskom komunalcu u Kuli.

Viši sud je rešenje o ukidanju presude doneo na sednici 30. decembra 2019. godine i isto je „zaprimljeno“ u Osnovni sud u Vrbasu 3. januara 2020. godine. Datum početka ponovljenog postupka još uvek nije poznat.

Kako je VOICE već pisao, za krivično delo samovlašća za koje su se, u sudskoj praksi, uglavnom teretili građani zbog neovlašćenog priključivanja na struju, vodu ili grejanje – osmorica članova Saveta MZ Lipar  proglašeni su krivim i osuđeni uslovno na godinu dana zatvora zato što su 2017. godine na sednici saveta MZ Lipar glasali protiv predloga da se bunari i vodovodna infrastruktura preda na upravljanje JKP Komunalac u Kuli.

Od 2013. godine meštani Lipara istrajavaju u protivljenju da infrastrukturu koju su gradili svojim sredstvima iz kredita i samodoprinosa predaju na upravljanje javnom preduzeću. Brojni pokušaji “primopredaje” osujećeni su protestima, zborovima građana, odlukama Saveta MZ Lipar.

Konačno, poslednje u nizu glasanja “protiv” dobilo je sudski epilog kada je Osnovno javno tužilaštvo podiglo optužnicu protiv osmorice Liparčana, a Osnovni sud u Vrbasu presudio da su oni “samovlasno pribavili pravo za koje su smatrali da im pripada, i to pravo korišćenja i upravljanja komunalnih objekata” i proglasio krivim za “samovlašće”.

Branilac okrivljenih, advokat Jug Vukićević je za VOICE izjavio da je problematično što se izabrani članovi saveta jedne mesne zajednice osuđuju za odluku koju su doneli glasanjem. “Članovi saveta, baš kao i narodni poslanici ili članovi vlade, uživaju imunitet te ne mogu za usmeno ili pismeno izraženo mišljenje i glasanje biti pozvani na krivičnu ili drugu odgovornost. Smatram da je presudom prekršeno pravo meštana Lipara na lokalno samoupravljanje, kao i pravo na imovinu i uživanje imovinskih prava”, rekao je on nakon donošenja okrivljujuće presude.

Samovlašće

“Ko samovlasno pribavlja neko svoje pravo ili pravo za koje smatra da mu pripada, kazniće se novčanom kaznom ili zatvorom do jedne godine. Ko delo iz stava 1. ovog člana učini za drugog, kazniće se kaznom propisanom za to delo. Ako je delo iz st. 1. i 2. učinjeno na štetu građana, gonjenje se preduzima po privatnoj tužbi”, glasi član 330 Krivičnog zakonika Republike Srbije.

Iako je Viši tužilac u Somboru u pismenom izjašnjenju predložio da se ovakva presuda potvrdi a žalba odbije kao neosnovana, Viši sud u Somboru ukinuo je presudu zbog bitnih povreda postupka.

“Sama izreka presude nejasna je i nerazumljiva”, navodi se u obrazloženju presude sudskog veća Višeg suda u Somboru.

Viši sud je uvažio navode iz žalbe da okrivljeni nisu “glasanjem” pribavili MZ Lipar pravo korišćenja koje joj pripada od 1970. godine, niti su svojim delovanjem mogli pribaviti pravo koje stanovnici Lipara imaju već 50 godina. Presudi vrbaskog suda se “zamera” ne samo zanemarivanje Zakona o javnoj svojini prema kome MZ Lipar ima pravo korišćenja nad komunalnim objektima, već i Zakona o lokalnoj samoupravi.

“S pravom odbrana iznosi da su okrivljeni proglašeni krivim da su doneli odluku kao članovi saveta mesne zajednice, dakle zbog odluka za koje su po svojoj savesti glasali, a položaj člana saveta mesne zajednice identičan je položaju odbornika lokalne skupštine, pa u svetlu toga treba posmatrati član 37. Zakona o lokalnoj samoupravi i glas dat na savetu mesne zajednice ne može biti radnja krivičnog dela”, zaključuje se u presudi

Od Osnovnog suda u Vrbasu očekuje se da u ponovljenom postupku, navodi se u presudi Višeg suda u Somboru, donese “novu i na zakonu zasnovanu presudu”.

Rat oko vode u Liparu počeo je 2013. godine. Od tada se meštani ovog sela peticijama, pištljakama i transparentima, zborovima građana, ali i izbornom disciplinom protiv  vladajuće Srpske napredne stranke.

Gotovo isti broj meštana koji su 2013. godine potpisali peticiju da ne pristaju da opštinskom komunalcu predaju vodovod je na izborima 2017. godine glasao na izborima za Savet Mesne zajednice. Lokalna nestranačka lista pobedila je SNS sa 11: 0.

Ranka Ivanoska (VOICE)